رایانش ابری

رایانش ابری Cloud Computing

از زمان پیدایش کامپیوتر ها حجم بزرگ آنها همیشه مورد بحث بود و یک کامپیوتر اولیه در بیش از 30 سال قبل فضایی به اندازه یک سالن یا اتاق بزرگ نیاز داشت و امکان جابجایی آن غیر ممکن بود !

بعد ها با با رشد تکنولوژی ، کامپیوتر ها کوچکتر شده و به اندازه امروزی که در خانه استفاده می کنیم به وجود آمدند.

دنیای فناوری باز هم پیشرفت کرد و امروزه شاهد لپ تاپ و تبلت و تلفن های همراه می باشیم. دلیل این استدلال که در اول مقاله رایانش ابری مطرح گردید این بود که انسان برای راحتی خود سعی می کند تجهیزات مورد نیاز خود را حمل کند.

تصور کنید لپ تاپی دارید که بر روی آن ویندوز و نرم افزار های مربوطه نصب می باشد و می توانید با خود آنرا به هرجایی از دنیا جابجا کنید و  حال تصور کنید که بهتر نبود که همان لپ تاپ را با خود حمل نمی کردید و با یک برنامه ساده از طریق اینترنت همان سیستم عامل و نرم افزارهای خود را اجرا می کردید که نیازمند اجرای آن فقط یک نام کاربری و رمز عبور بود ؟!

این حقیقت امروز بنام رایانش ابری یا Cloud Computing به حقیقت پیوسته است.

تعریف رایانش ابری :

رایانش ابری مجموعه فرایند و الگویی است که شامل : زیرساخت ، نرم افزار و منابع می باشد.

در سیستم های رایانش ابری محاسبات از راه دور بر روی سرورهای تعریف شده انجام می شود. اینگونه سرویس ها می تواند اجرای نرم افزار آنلاین و یا پرداخت قبض یا شارژ آنلاین باشد. تمامی این فرایند با وجود فناوری رایانش ابری امکان پذیر است.

مزیت مهمی که در رایانش ابری وجود دارد این است که کاربران بدون داشتن هر گونه سیستم عامل و سخت افزارهای مورد نیاز می توانند از سرویس های رایانش ابری استفاده کنند. این مورد می تواند از لحاظ هزینه برای کاربر بسیار مقرون به صرفه باشد و فقط هزینه استفاده از اینترنت و فضای اختصاص داده شده را بپردازد.

Cloud بیشتر به معنی یک شبکه می باشد که به مانند اینترنت مورد استفاده قرار می گیرد که هر گونه داده و اطلاعاتی می تواند در آن بکار رود. بنا به این گفته می توان اینترنت را هم گونه ای رایانش ابری نامید که در آن به صورت آنلاین هر گونه رویدادی قابل انجام است.

ویژگی های رایانش ابری :

• استفاده از سخت افزار و سیستم عامل به دلخواه : سخت افزار های بکار رفته در رایانش ابری به صورت مجازی می باشند و اغلب بر روی سرورهای مجازی اجرا شده اند ، کاربران می توانند بنا به نیاز و هزینه ای که می کنند میزان سخت افزار و نرم افزار مورد نظر خود را تعیین کنند.
• هزینه پایین : رایانش ابری کاربران را از نگهداری سخت افزار و نرم افزار های بکار رفته بی نیاز می کند. علاوه بر این نرم افزار های بکار رفته همیشه به صورت مداوم بروز رسانی می شوند و فقط کاربر از برنامه هایی که در اختیار دارد استفاده می کند و این امر باعث کاهش زیادی در هزینه می شود.
• امنیت در رایانش ابری : شاید فراوان شاهد آلوده شدن سیستم خود بوده اید حال به دلیل فلش های آلوده و یا اتصال به اینترنت ! ولی این مورد در مورد رایانش ابری صادق نمی باشد و می توان گفت در محیطی برنامه ها اجرا می شوند که کاملا ایزوله بوده و از آلودگی به دور می باشند.
• عدم نیاز به مکان خاص : رایانش ابری به دلیل نوع بستری که دارد نیازمند مکان خاصی نمی باشد و هر جایی از دنیا که اینترنت باشد دستری به فضا مورد نظر امکان پذیر است. بنابراین کاربران با تلفن همراه و یا لپ تاپ خود می تواند از طریق اینترنت و مرورگر وب به فضای ابری خود دسترسی داشته باشد.
• نگهداری رایانش ابری : تصور کنید کامپیوتری خریداری کرده اید و بایستی از آلودگی های محیطی / سرقت / آلوده شدن به ویروس / هزینه برق و سرویس و نگهداری / نصب برنامه های مورد نیاز و … را به طور مستمر انجام دهید! ولی در رایانش ابری هیچ کدام از مواردی که گفته شد وجود ندارد و کاربر با خیال راحت می تواند از فضای خود بدون هزینه نگهداری استفاده کند.

موارد در ویژگی ها و مزایای رایانش ابری بسیار است و در اینجا به مهمترین آن اشاره شد.

انواع رایانش ابری :

چهار نوع ابر وجود دارد که بر اساس نیاز می توانید از آنها استفاده کنید :

• ابر خصوصی (Private Cloud) : در این نوع محاسبات منابع یک سازمان خاص انجام می شود. این روش به گونه ای می باشد که برای همان سازمان خاص اجرا می شود و تمامی منابع و تجهیزات متعلق به همان سازمان می باشد. به طور کلی سازمان ابر مخصوص به خود را دارد.
• ابر گروهی (Community Cloud) : در این نوع از ابر منابع یک سازمان و جامعه مورد استفاده قرار می گیرد.
• ابر عمومی (Public Cloud) : این نوع ابر برای معاملات تجاری بین سازمان ها و مشتریان مورد استفاده می باشد. در نهایت می توان گفت ابر عمومی می تواند متعلق یک فرد خاص یا سازمان یا نوعی کسب کار باشد که تمامی موارد مربوطه متعلق به فرد یا سازمان خاصی می باشد.
• ابر ترکیبی (Hybrid Cloud) : این نوع ابر برای معاملات بین سازمانی می باشد. این روش به گونه ای است که یک ابر بطور مشترک بین دو یا چند سازمان قرار می گیرد که می توانند منابع و فرایند اطلاعاتی خود را در آن به اشتراک بگذارند.

سرویس های رایانش ابری :

نرم افزار به عنوان یک سرویس SaaS یا (Software as a Service) :

نوعی توزیع نرم افزاری است که در آن برنامه ها توسط یک فروشنده یا ارائه دهنده خدمات میزبانی می شود که در نهایت جهت استفاده برای مشتریان بر روی اینترنت قرار می گیرد.

پلتفرم به عنوان سرویس PaaS یا (Platform as a Service) :

محلی است که توسعه دهندگان از آن استفاده می کنند تا بتوانند برنامه های خود را تولید کنند. این نوع سرویس میزبان می باشد و کاربران از طریق اینترنت از آن استفاده می کنند.

زیرساخت به عنوان سرویس IaaS یا (Infrastructure as a Service) :

نوعی از خدمات و زیرساختی اساسی می باشد که در کنار PaaS قرار دارد. به طور کلی می توان گفت نوعی دسترسی به منابع می باشد که در محیط مجازی ابری در اینترنت وجود دارد.

تصویر زیر پلتفرم به عنوان سرویس PaaS یا (Platform as a Service) را نشان می دهد.

زیر ساخت رایانش ابری در تصویر زیر قابل مشاهده است. همانطور که می بینید ، کاربر از طریق مرورگر به سرور های مورد نظر متصل شده و از فضایی که آنرا Cloud می نامند استفاده می کند.

مجازی سازی و رایانش ابری :

مجازی سازی تکنولوژی اصلی Cloud Computing می باشد. در تعریف مجازی سازی می توان گفت که بخشی از یک سرور فیزیکی می باشد که به سرور های منطقی تقسیم می شود و هر کدام از سرورهای منطقی همانند سرور های فیزیکی فعالیت می کنند که بر روی هر کدام از آنها برنامه های مخصوص به خود وجود دارد. تعدادی از شرکت های بزرگ هستند که این سرویس ها را ارائه می دهند که معرفترین آنها VMware و مایکروسافت می باشد.

رایانش ابری و برنامه های کاربردی :

همانطور که در اول مقاله گفته شد ، از ویژگی های رایانش ابری ، استفاده از برنامه های کاربردی در هر جا و مکانی با وجود اینترنت بود. می توان گفت فضاهای ذخیره سازی که امروزه در اختیار کاربران با نام هایی اعم از OneDrive / Google Drive / DropBox برنامه های آنلاینی مانند Office 365 همگی از بستر فضای ابری استفاده می کنند.

• من به شخصه از OneDrive زیاد استفاده می کنم و بدون اینکه نگران حمل فلش مموری و یا حمل فایل مورد نظر خودم باشم هر جایی با تلفن همراه فایل مورد نظر خود را از فضای OneDrive دانلود می کنم 😉 البته یک مورد ناگفته نماند استفاده از چنین فضاهایی نیازمند رعایت امنیت می باشد پس هر فایلی را بر روی فضاهای ابری ذخیره نکنید و یا در صورت نیاز حتما رمزنگاری کنید.

برای فهم بهتر این موضوع تصاویری از برنامه Office Online آماده کرده ام که شما را بیشتر با چنین برنامه هایی آشنا سازم .

تصویر بالا شروع استفاده از برنامه Office Online می باشد که در بالا مشاهده می کنید. شما می توانید به دلخواه هر کدام از برنامه های مورد نیاز خود را اجرا کنید. در تصویر زیر من برنامه Word را اجرا کردم که درون آن متنی تایپ کرده ام که مشاهده می کنید.

شاید برنامه آنلاین Office تمامی قابلیت های برنامه نصبی را به همراه نداشته باشد ولی مزایای خوبی که به همراه دارد این عیب را می پوشاند و می توانید در هرجایی از برنامه استفاده کنید.

رایانش ابری و دولت ها :

استفاده از فضای ابری در پیشبرد فرایند ها و خدمات ارائه شده از سمت دولت ها بسیار به رشد و تسریع خدمات کمک خواهد کرد.

امروزه خرید های آنلاین / پرداخت قبوض / ثبت نام دانشگاه / حواله های بانکی و بسیاری موارد دیگر از جمله خدمات رایانش ابری می باشد که آنرا با نام دولت الکترونیک می شناسیم.

با استفاده از فضای ابری هر شخصی فقط با اندک معلوماتی می تواند به کارهای روزانه خود بپردازند. این گونه خدمات که روز به روز در حال افزایش می باشد همگی زیرساختی از فضای ابری دارد که که ما فقط برنامه کاربردی و اینترنت را نیاز خواهیم داشت.

آینده رایانش ابری :

در پایان باید گفت که رایانش ابری برای تسریع در خدمات و ارائه سرویس های مورد نیاز زیاد مورد استفاده قرار می گیرد و طبیعی است که این روند هر روز رشد کرده و بسیاری از فرایند های خدماتی روزمره را پوشش دهد. همانطور که در مقاله فناوری اینترنت اشیا IOT در سایت گفته شد ، تمامی این خدمات نیازمند فضایی است که بتوان به کمک آن تکنولوژی برتر و فناوری های روز را برای جامعه به ارمغان آورد.

در این مقاله سعی کردم به طور جامع و مختصر شما را با رایانش ابری آشنا سازم. امیدوارم مورد قبول واقع شده باشد.

موفق باشید.